چگونه رشته مورد علاقه خود را پیدا کنیم؟
انتخاب رشته مورد علاقه دانشگاه اولین قدم برای ورود به شغل مورد علاقه شما خواهد بود. بنابراین انتخاب اینکه در چه رشته تحصیلی دانشگاهی ادامه تحصیل دهید موضوع بسیار مهمی است. در مقاله‌ای از اونت در رابطه با راهنمای انتخاب شغل مورد علاقه صحبت کردیم که نکات اصلی داشتن یک شغل مناسب کشف میزان استعداد و علاقه‌مندی به آن شغل بود. حال باید به این موضوع بپردازیم که چه رشته‌ای می‌تواند برای ما مناسب باشد که به وسیله آن بتوانیم به شغل مورد علاقه خود برسیم؟ این موضوع صرفاً مربوط به انتخاب رشته کنکور نیست و باید از همان زمان که انتخاب گروه آموزشی در کلاس نهم (انتخاب رشته نهم به دهم یا همان هدایت تحصیلی) را در ذهن خود پرورش می‌دهید به آن توجه کنید.
✅ چگونه رشته مورد علاقه خود را انتخاب کنیم؟
برخی افراد متأسفانه تصور غلطی روی موضوع انتخاب رشته دارند و به‌جای اینکه نگران آینده شغلی خود باشند با اعداد و ارقام کنکور بازی می‌کنند. چراکه گمان می‌کنند، موفقیت در کنکور و گرفتن نمرات بالا در هر درس برای ورود به رشته مورد علاقه دانشگاهی که درنهایت منجر به انتخاب شغل مورد علاقه خواهد شد کافی است. درصورتی‌که این‌طور نیست و شما قبل از هر چیزی باید توانایی خود را در رشته مورد نظر محک بزنید و ببینید که تا چه میزان به آن علاقه‌مند هستید. در نهایت با بسته‌های استعدادیابی تحصیلی می‌توانید تصمیم نهایی خود را بگیرید.
برای اینکه بدانیم چگونه رشته مورد علاقه خود را انتخاب کنیم باید ابتدا پاسخ چند سؤال اساسی را پیدا کنیم.
✅ به چه رشته‌های دانشگاهی علاقه‌مند هستید؟
بیش از صدها رشته دانشگاهی وجود دارد که هر یک دارای شاخه‌ها و زیرشاخه‌های مختلفی هستند که در نهایت به چند شغل خاصی منتهی خواهند شد. اما اگر بخواهیم یک دسته‌بندی درست‌تر برای انتخاب رشته مورد علاقه دانشگاه داشته باشیم، می‌توانیم رشته‌ها را بر اساس مواردی مثل فنی، تئوری، محاسباتی، پزشکی و… دسته‌بندی کنیم. این دسته‌بندی بهتر می‌تواند روی شناخت استعدادها و ویژگیهای فردی شما در ارتباط با رشته مورد علاقه شما، توسط خود شما تأثیر بگذارد.
برخی افراد هستند که به رشته‌هایی که با کار جسمی و فنی همراه است وارد شغلی در همین زمینه شوند. یا برخی افراد دنبال پشت میز نشستن و شغل کارمندی و فعالیت در یک شرکت هستند که رشته‌هایی مثل حسابداری، مدیریت و… را انتخاب می‌کنند. پس می‌توان نتیجه گرفت که ابتدا باید روی این موضوع فکر کنید که به چه رشته‌هایی علاقه‌مند هستید.
این ویژگی‌ها با استفاده از تست‌های تخصصی استعدادیابی تحصیلی (تست‌های سبک کار و ارزش‌های حرفه‌ای) به سادگی قابل شناسایی هستند.
یکی از معتبرترین تست‌های مورداستفاده در این بسته‌ها، تست رغبت‌سنج شغلی هالند است.
با انجام این کار می‌توانید یک اولویت‌بندی برای رشته‌های دلخواه خود داشته باشید تا در زمان انتخاب رشته نهم یا بعد از کنکور انجام می‌دهید تصمیم نهایی خود را به کمک خود، دوستان و تست استعدادیابی رشته مورد علاقه بگیرید. در اولویت‌بندی این رشته‌ها تمام تلاش خود را به کار بگیرید که ترتیب بندی رشته‌ها بر اساس استعداد و علاقه‌مندی باشند.
✅ آیا در رشته مورد نظر دارای استعداد و توانایی لازم هستید؟
حتی اگر به رشته خاصی علاقه کامل داشته باشید اما در مقابل استعداد و توانایی لازم در آن رشته را نداشته باشید انتخاب رشته شما اشتباه بوده و در رأس آن نیز شغلی که انتخاب خواهید کرد مناسب شما نخواهد بود. در پروسه انتخاب رشته برای دانشگاه یا انتخاب گروه آموزشی پایه نهم باید روی مشاغلی که به این رشته یا گروه مرتبط هستند تمرکز کنید. سپس با پرس و جو و تحقیق به کمک افرادی که در این رشته تحصیل دارند و در کنار آن شاغلینی که با همین رشته وارد بازار کار با همین رشته شده‌اند صحبت داشته باشید.
حتی اگر برایتان مقدور است می‌توانید چند روزی را برای آشنایی با رشته و شغل مرتبط با این رشته به‌عنوان کارآموز فعالیت کنید که با مشکلات و سختی‌هایی که این رشته تحصیلی خواهد داشت آشنا شوید.
به این وسیله می‌توانید روی استعداد و توانایی که توسط خود شما انجام می‌گیرد، تمرکز کرده و رشته مورد علاقه خود را پیدا کنید. اما یکی از راه‌هایی هم که می‌تواند به‌عنوان مکمل خیالتان را از انتخاب شما راحت کند استفاده از تست‌های استعدادیابی تحصیلی و شغلی است. این تست‌ها بر اساس علم روانشناسی طراحی شده‌اند به‌نحوی‌که با صرف زمانی کوتاه و پاسخ دادن به یک سری سؤال، می‌توانند استعداد شما را برای رشته تحصیلی و شغل‌های مختلف را مورد سنجش قرار دهند. در نهایت به کمک تست‌های استعدادیابی تحصیلی و رشته مورد علاقه، می‌توانید رشته‌هایی که در آن‌ها موفق خواهید بود را یافته و علاوه بر آن، با سنجش استعدادهای تحصیلی و شغلی نیز انتخاب رشته و شغل بهتری را داشته باشید.
تست‌های تخصصی هدایت تحصیلی و انتخاب رشته که برای دانش آموزان متوسطه اول و دوم (کنکوری‌ها) در نظر گرفته شده است، استعداد شما را برای رشته تحصیلی بر اساس موارد زیر مورد بررسی قرار خواهد داد:
- هوش غالب
- تیپ شخصیتی و ذات فرد
- سبک و ارزش‌های کاری
که رسیدن به این سنجش نیازمند پاسخ دادن به سؤالاتی است که از شما خواهد شد. تمامی سؤالاتی که برای سنجش استعدادیابی رشته تحصیلی از شما خواهند شد بر پایه علم روانشناسی است که این تست توسط روانشناسان بزرگ دنیا طراحی شده و عاری از هرگونه اشتباه خواهد بود. البته دقت کنید که انجام تست استعدادیابی را باید صرفاً به عنوان یک مکمل در کنار انتخاب خود داشته باشید و فقط روی نتیجه آزمون تمرکز نکنید. شناسایی شخصیت شما برای استعدادیابی انتخاب رشته مورد بر اساس آزمون‌های روان‌شناختی که شامل تیپ شخصیتی، رغبت‌های کاری ،الگوهای تقویت شغلی، سبک کار و پرسشنامه‌های خودارزیابی که شامل اطلاعات عمومی و مهارت‌های کاربردی است مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
با استفاده از این آزمون و تست استعدادیابی رشته دانشگاهی، هر یک از موارد بالا در تیپ شخصیتی شما با پاسخ دادن به یک سری سؤال چندگزینه‌ای و کوتاه شناسایی خواهد شد. سپس با آنالیز کردن پاسخ‌های داده‌شده نتیجه نهایی مشخص شده و نوع رشته دانشگاهی و رشته‌هایی که با تیپ شخصیتی شما مرتبط هستند به شما پیشنهاد خواهد شد.
اگر رشته‌های مورد علاقه‌تان که بر اساس خودشناسی به آن‌ها رسیده‌اید و اولویت‌بندی مناسبی هم برای آن‌ها انتخاب کردید در بین این لیست باشد می‌توان گفت که انتخاب شما کاملاً به‌جا و دقیق بوده است. اما اگر رشته‌های مورد علاقه در بین رشته‌های پیشنهادی آزمون انجام‌گرفته وجود نداشت لازم است روی این رشته‌های تمرکز کنید و ببینید که تا چه میزان به این رشته‌ها علاقه‌مند هستید؟ آیا می‌توانید رشته مورد علاقه را رها کرده و یکی از این رشته‌ها را انتخاب کنید؟
✅ از آینده شغلی این رشته اطلاعات کافی دارید؟
هدف ما از انتخاب رشته مورد علاقه این است که در نهایت به کمک مدرک تحصیلی که خواهیم گرفت به شغل مورد علاقه خود برسیم. پس در اولین قدم لازم است استعدادیابی و میزان علاقه خود را روی مشاغل مورد سنجش و ارزیابی قرار دهیم. مشاغلی که با تیپ شخصیتی، توانایی، استعداد و علاقه ما در تضاد نباشند و گذشته از آن بتوانیم ارتباط خوبی با شغل مورد نظر داشته باشیم.
با اولویت‌بندی کردن مشاغل مورد علاقه می‌توان روی آن‌ها تمرکز کرده و آینده شغلی آن‌ها را تا حدودی حدس زد. برای این کار از شاغلین این رشته پرس‌وجو کنید و نظر آن‌ها را درباره اینکه شغل آن‌ها تا ۱۰ سال آینده در چه وضعیتی خواهد بود، بپرسید.
✅ چه عوامل دیگری می‌تواند روی تغییر رشته شما تأثیرگذار باشد؟
با وجود اینکه انتخاب رشته مورد علاقه دانشگاهی کاملاً مربوط به خود شماست اما باید این نکته را همیشه باید به خاطر داشته باشید که به دلیل نداشتن تجربه کافی لازم است از تجربه دیگران، خصوصاً پدر و مادر خود استفاده کنید. آن‌ها به دلیل شناختی که روی شما دارند می‌تواند تا درصد بسیار دقیقی پیش‌بینی کنند که آیا در رشته و شغلی که انتخاب کرده‌اید موفق خواهید بود یا خیر!
در مرحله بعد می‌توانید نظر دوستان نزدیک خود را که ترجیحاً با تیپ شخصیتی شما هم آشنا هستند بپرسید و ببینید که آن‌ها چه نظری در مورد انتخاب شما دارند. شاید پیشنهادهای بهتری هم برای شما داشته باشند که ارزش فکر کردن داشته باشند. بنابراین از هر کسی که فکر می‌کنید می‌تواند شما را در یک مسیر درست انتخاب رشته راهنمایی کند، کمک بگیرید.
✅ دوری از خانواده و تحصیل در شهر دیگر روی انتخاب شما تأثیر دارد؟
شاید این سخت‌ترین سؤالی باشد که برای انتخاب رشته مورد علاقه دانشگاه از خود بپرسید و تصمیم‌گیرنده این گزینه فقط خود شما هستید. برخی افراد نمی‌توانند دوری از خانواده را برای چندین سال تحمل کنند، برای همین اولویت آن‌ها انتخاب شهر خود برای رشته مورد علاقه است. اگر رشته مورد نظر در شهر خودشان نیز وجود نداشته باشد، تصور می‌کنند که با یک غول بزرگ از مشکل مواجه شده‌اند.
اگر این دو مسئله مشکلی برایتان ایجاد نکند که جای خوشحالی دارد، اما اگر مشکل‌ساز باشد قطعاً باید با خانواده خود در میان بگذارید تا به یک راه‌حل جامع برسید. شما باید با مشکلات مالی، امنیتی و رفت‌وآمدی، آشنا نبودن با آداب و رسوم شهر مورد نظر و از این دست مشکلات که در هنگام تحصیل در شهر دیگری وجود دارد و مهم‌ترین دغدغه شما خواهد بود، توجه ویژه داشته و به‌راحتی از کنار آن عبور نکنید.
✅ حاضر هستید یک سال دیگر صبر کنید؟
بزرگ‌ترین آزمون در زندگی هر فردی شاید آزمون کنکور باشد که در دوره جوانی به آن خواهد رسید. برای همین ممکن است در سال اول در آزمون شکست بخورید و نتوانید وارد رشته مورد علاقه دانشگاهی خود شوید. پس از همین حالا که قصد انتخاب رشته نهم را دارید باید به این مسائل هم توجه داشته باشید که آیا حاضر هستید یک سال دیگر صبر کنید و با تلاش به وقفه به رشته مورد علاقه خود برسید؟ چند درصد احتمال می‌دهید که حتماً در سال دوم موفق‌تر خواهید بود؟ به مشکلات احتمالی که ممکن است در زندگی فردی شما رخ دهد و روی نتیجه آزمون کنکور که بعد از یک سال ماندن در پشت کنکور به دست خواهید آورد تأثیر بگذارد آشنا هستید؟
انتخاب این موضوع شاید سخت‌ترین کار برای شما باشد، چراکه میزان ریسک پذیری شما را مورد ارزیابی قرار خواهد داد. در آزمون‌های استعدادیابی پروفایل‌سنتر نیز روی این دست مسائل تمرکز شده تا بتوانید شخصیت شناسی خود را برای انتخاب رشته مورد علاقه کامل‌تر کنید.
